Những bài viết của GS Nguyễn Đăng Hưng về Việt Nam

Kính thưa đoàn Chủ Tịch Mặt trận Tổ quốc.
Kính thưa các bác, các cô, các anh, các chị đại biểu.

Thật là một vinh dự cho tôi, được phát biểu hôm nay, tại Quảng trường lịch sử Ba đình trong bầu không khí trang nghiêm và long trọng của Đại hội VI Mặt trận Tổ quốc Việt Nam.

Là một Việt kiều sống xa tổ quốc đã trên 40 năm, tôi chưa bao giờ trong cuộc đời được tham dự một ngày Đại hội đông đảo và  nhiều màu sắc như hai ngày qua.

Cả nuớc như kéo về đây, từ ba miền đất nước, từ những vùng xa vùng sâu, từ nhiều châu lục.

Đại hội diển ra trong một giai đọan mới. Một cái gì hình như đã bắt đầu khai thông cho dân tộc Việt Nam!

Tăng trưởng kinh tế nhất nhì thế giới. Cuộc sống vật chất người dân ngày càng cải thiện. Chính sách xóa đói giảm nghèo đã có hiệu quả rõ nét. Việt Nam sắp đứng ra tổ chức Hội nghị Âu-Á. Vị trí chính trị của Việt Nam ngày càng được khẳng định tại Đông Nam Á và trên trường Quốc tế.

Chỉ non hai thập kỷ công cuộc đổi mới đã đưa Việt Nam từ một nước khủng hoãng, thiếu hụt nghèo đói vì chiến tranh liên tục, vì bao cấp triên miên, thành một nước trên đường phát triển và hoà nhập, làm nhiều bè bạn táng thưởng và nhiều khách quốc tế kinh ngạc.

Nhưng phải nói những thành tựu kinh tế đáng khích lệ trên làm sao quên được những xói mòn ngày càng trầm trọng của đạo đức xã hội, những tệ nạn ngày càng gia tăng của cuộc sống đời thường người dân Việt…Vậng ở đây tôi muốn nói đến tình trạng tham nhũng quan liêu lãng phí đang xảy ra ở mọi cấp, mọi vùng đất nước…

Thách thức vẫn còn dẫy đầy trước mắt và công cuộc phát huy nội lực, huy động người dân để đồng tâm hiệp lực loại bỏ những khối u quái ác, để vương lên theo kịp lân bang, xứng đáng với tiền đồ dân tộc, vẫn còn là bài toán hàng đầu… Làm thế nào, khêu dậy sức mạnh vô bờ còn tiềm ẩn của con người Việt Nam và trong đó có phần đóng góp quan trọng của người Việt sinh sống ở nước ngoài?

Chiều khoá của vấn đề Bác Hồ đã chỉ rõ : đó chính là khối đại đoàn kết toàn dân. Ứng viên được cử ra để nhận lảnh chiếc chiều khoá này chính là Mặt trận Tổ Quốc Việt Nam.

Tôi có cảm tưởng lần này Đại HộI VI của Mặt trận đã mở ra một bước ngoặc mới: Phần vào đề của báo cáo chính trị đã nói rõ : Đây là ĐH của “Phát huy sức mạnh đại doàn kết dân tộc, nâng cao vai trò cùa Mặt Trận trong giai đoạn công nghiệp hoá và hiện đại hoá đất nước”.

Tôi xin ghi nhận cụm từ “nâng cao vai trò của Mặt trận”.  Tôi sẽ càng tâm đắc hơn nhiềunếu ta nhấn mạnh đến tính hiệu quả thiết thực của vai trò này.

Như vậy, ban lãnh đạo Mặt trận đã ý thức là sau ngày giải phóng, trong một khoảng thời gian dài trên gần hai thập kỷ, vai trò của Mặt trận, khối đại đoàn kết toàn dân, không hiểu vì vô tình hay hữu ý, đã không được phát huy như mong đợi.

Vâng phải nói thật là trong một thời gian dài rất nhiều cơ hội cho việc đồng thuận xã hội, rất nhiều nhân tố tự nhiên lẻ ra có thể xử dụng ngay để nhanh chóng phát huy khối đại đoàn kết toàn dân đã bị lảng phí!

Nâng cao vai trò của Mặt Trận, đa dạng hoá những sinh hoạt của Mặt Trận, coi Mặt trận là cơ sở chính trị của chánh quyền nhân dân, nơi thể hiện nguyện vọng và ý chí của toàn dân, đây chính là tầm nhìn mới của Đảng cộng sản Việt Nam thông qua Đại Hội IX.

Trong xu thế hoà nhập phát triễn bền vững hiện nay, vì yêu cầu khơi động tiềm năng trí tuệ của dân tộc, thu hút nhân tài phát huy nội lực, trong yêu cầu cải cách và đổi mới cơ chế chính trị đề đáp ứng yêu cầu tăng trường kinh tế, vai trò của Mặt trận trong giai đọan hiện nay quả là vô cùng thiết yếu.

Điều lệ của Mặt Trận ghi rõ tôi xin nhắc lại nguyên văn ở chỗ mà tôi cho là quan trọng nhất: “MTTTVN chủ trương phát huy tuyền thống yêu nước, lòng tự hào dân tộc, ý chí tự lực tự cường, đoàn kết mọi người Việt Nam ở trong và ngoài nước, không phân biệt thành phần xã hội và dân tộc, quá khứ và ý thức hệ, tôn giáo và tín ngường, miễn là tán thành công cuộc đổi mới, nhằm mục tiêu giữ vững độc lập, thống nhất chủ quyền quốc gia và toàn vẹn lãnh thổ, thực hiện thắng lợi sự nghiệp công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước vì dân giàu nước mạnh, xã hội công bằng, dân chủ văn minh”.

Một mẫu số chung cởi mỡ, rộng rãi, bao dung và toàn diện như thế thì không có lý do gì mà không tập hợp được toàn bộ dân tộc Việt, không cũng cố và phát huy được sức mạnh thần thánh của khối đại đoàn kết toàn dân!

Vấn đề ở đây là quyết tâm, là thời gian, là biện pháp thực hiện, là xử dụng người tài, người có tâm, có tầm, có quyết đoán, dám đứng ra chịu trách nhiệm cá nhân…

Tôi hoan nghênh những phấn đấu rõ nét của lãnh đạo Mặt Trận trong việc mở rộng nhận sự của Ủy ban Trung Ương. Tôi nghi nhận người mới tham gia lên đến trên 30% và người ngoài Đảng đã đạt tới 50% số thành viên trung ương.

Tôi mong mỏi rằng thành phần thành viên chuyên trách, thành viên thường trực cũng sẽ thực hiện được quyết tâm đổi mới này…

Báo cáo của Ủy ban Trung Ương đã đề ra phương hướng và nhiệm vụ chung của MTTQ trong 5 năm sắp đến. Mặt Trận được vinh dự cán đáng nhiều công việc rất phong phú nhưng không kém phần phức tạp.

Tôi xin ghi nhận một nhiệm vụ mà tôi cho là thiết yếu nhất trong giao đoạn hiện nay : “Chủ động phát hiện và kiên quyết đấu tranh chống quan liêu tham nhũng, lãng phí; giải quyết các vấn đề bức xúc trong xã hội, trong cuộc sống đời thường của người dân…”   Tôi mong mỏi trong những ngày tháng tới ban thường trực đưa ra những biện pháp cụ thể, đề nghị với chính quyền những cơ chế cụ thể, để quyết tâm này nhanh chóng trở thành hiện thực. Thật vậy, chống tham nhũng và lảng phí không những là hành động chính trị hữu hiệu  nhất đem lại lòng tin của nhân dân mà còn mang lại cho nhà nước hàng ngàn lần số tiền quyên góp…

Cuối cùng, với tư cách là một giáo sư đại học, là một người nghiên cứu khoa học đã quan tâm tự nguyện bắt tay thực hiện tại Việt Nam từ gần hai thập kỷ nay, công việc đào tạo nhân tài, tổ chức du học tại chỗ, nâng cao trình độ giáo chức, trình độ nghiên cứu sinh, tôi mong mỏi MT chủ tâm hơn nữa trong việc xử dụng chất xám Việt kiều, nguồn tài sản vô giá cũa dân tộc đang nằm chờ khắp năm châu…

Đây chính là bước đi tắt hữu hiệu nhất cho công cuộc công nghệ và và hiện đại hoá đất nước. Thật vậy, việc đẩy mạnh tăng trưởng kinh tế, nâng cao giá trị thu nhập của người dân, việc đón đầu để phát triền công nghệ tri thức, công nghệ kỹ thuật cơ bản, không thể thiếu cống hiến của những bộ óc được đào tạo bài bản ở các nuớc tiên tiến, đã được tôi luyện, cọ sát với thực tế công nghệ hiện đại.

Mong thay, có trong tay nghị quyết 36, Mặt Trận sẽ giúp chánh phủ khai thông những lộ trình đi đến một hành lang thoáng, và một không gian thoáng sẽ dần dần hoàn thiện, điều kiện cho việc huy động sức lực toàn dân, đặc biệt, chất xám Việt kiều.

Về cụ thể, tôi xin mạnh dạn đề ra hai ý kiến:

1. Trong ban thường trực của MT nên chỉ định một vị hay tốt hơn một ban có điều kiện riêng chuyên trách về việc này. Tôi mong mỏi rằng MT sẽ hiệp thương với chính phủ để ban chuyên trách này có đủ thẩm quyền va điều liện hoạt động, nhanh chóng mang lại hiệu quả.

2. Sớm tổ chức một ngày hội, một diễn đàn để trí thức và chuyên gia trong và ngoài nước có dịp trao đổi bàn thảo, hiến kế cho …chánh phủ nhất là trong những lĩnh vực có trính chiến lược cho công cuộc phát triển. Thí dụ việc cải tổ GD&ĐT đặt biệt cải tổ quy chế ĐH vẫn còn là thời sự nóng bỏng hôm nay… Việc này thật ra MT đã nghỉ đến nhưng bõ dỡ từ một năm nay.

Xin chúc Đoàn CT và Ủy ban trung Ương MTTQ một nhiệm kỳ thành công thắng lợi.

Xin cám ơn sự lưu ý của quý vị ĐB.

GS.TSKH Nguyễn Đăng Hưng

Chủ nhiệm khoa Cơ học phá hủy Đại học Liège, Bỉ

Chủ Nhiệm các văn phòng Cao học Bỉ&Việt tại ĐH BK Hà Nội và Tp HCM.

E-mail: H.NguyenDang@ulg.ac.be